VĂN HÓA VÀ TIỀM NĂNG PHÁT TRIỂN DU LỊCH HUYỆN NINH SƠN
Huyện Ninh Sơn trên cơ sở tách ra từ huyện An Sơn và chính thức đi vào hoạt động từ năm 1982. Là huyện miền núi nằm ở phía Tây Bắc của tỉnh Ninh Thuận, cách trung tâm Thành phố Phan Rang - Tháp Chàm khoảng 36 km, có tổng diện tích tự nhiên 77.194 ha, chiếm 22,95% tổng diện tích tự nhiên toàn tỉnh. Toàn huyện có 07 xã và 01 thị trấn với 61 thôn, khu phố.
Phát triển du lịch của huyện Ninh Sơn: Huyện có nhiều tiềm năng phát triển du lịch như khai thác nước khoáng, cảnh quan dọc sông Cái, sông Ông, có đập dâng Tân Mỹ thuận lợi phát triển du lịch sinh thái nghỉ dưỡng, vui chơi giải trí.
Huyện Ninh Sơn có một số dân cư chuyển đến từ khắp các vùng miền trong cả nước cùng chung sống hòa thuận, với những phong tục tập quán riêng đã tạo nên một nét độc đáo về bản sắc văn hóa riêng cho huyện.
Hướng phát triển Du lịch của huyện Ninh Sơn đến năm 2030 theo Chương trình hành động số 107-CTr/HU ngày 13/12/2021:
1. Về chỉ tiêu: Đến năm 2025, thu hút từ 50 đến 70 ngàn lượt khách du lịch, tạo việc làm cho 250 lao động.
Đến năm 2030, thu hút từ 100 đến 120 ngàn lượt khách, tạo việc làm cho 350 lao động. Mức độ tăng trưởng khách du lịch bình quân hàng năm đạt khoảng 8-10%.
Phấn đấu xây dựng xã Lâm Sơn thành địa điểm du lịch trọng điểm của huyện với du lịch sinh thái gắn với nghỉ dưỡng. Hằng năm tổ chức Lễ hội trái cây Lâm Sơn.
2. Phương hướng nhiệm vụ về phát triển du lịch
42. 1. Phát triển du lịch sinh thái với sản phẩm tiểu thủ công nghiệp làng nghề:
- Khôi phục và phát triển một số mặt hàng thủ công mỹ nghệ; khuyến khích phát triển các làng nghề truyền thống nhằm giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc.
- Xây dựng các mô hình tiêu thụ sản phẩm tiểu thủ công nghiệp gắn với du lịch; kết hợp phục vụ dịch vụ văn hóa với bán các sản phẩm công nghiệp – tiểu thủ công nghiệp như: Sản xuất rượu cần, làm ná, làm gùi, các nhạc cụ như: đàn Chapi, kèn bầu…
- Xây dựng mô hình sản xuất gắn với du lịch: tổ chức việc sản xuất như một điểm tham quan cho khách du lịch, khách vừa tìm hiểu quá trình sản xuất ra sản phẩm vừa trực tiếp mua hàng hoặc đặt hàng tại chỗ theo yêu cầu như: làm đũa, nghề mộc – mỹ nghệ gỗ, điêu khắc gỗ, đá, nghề đan lát mây tre nứa, thêu tay...
2.2. Du lịch sinh thái kết hợp các sản phẩm nông nghiệp: Quy hoạch các vườn cây ăn trái, vườn sản xuất hoa lan; vườn táo, dưa lưới,… để kết hợp với du lịch sẽ góp phần rất lớn cho mục tiêu khai thác phục vụ mục đích phát triển du lịch sinh thái tại Ninh Sơn.
2.3. Phát triển du lịch lịch sử, văn hóa truyền thống gắn với phát triển du lịch tâm linh:
- Tập trung khai thác sản phẩm du lịch gắn liền với các di tích lịch sử, các công trình văn hóa; có kế hoạch bảo tồn và phát huy các giá trị di tích lịch sử trên địa bàn như Đình Đắc Nhơn, Đình Sông Pha,...
- Tuyên truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức về du lịch tâm linh, đảm bảo thực hiện đúng các quan điểm phát triển du lịch tâm linh mang lại những giá trị tinh thần tiến bộ, góp phần vào việc phát triển kinh tế - xã hội.
\- Nghiên cứu, phối hợp sưu tầm, khôi phục, bảo vệ và phát huy các giá trị văn hoá của đồng bào dân tộc Raglay (Mã la, Đàn Chapi, các lễ hội,…) nhằm xây dựng sản phẩm du lịch đặc thù phục vụ nhu cầu tìm hiểu đời sống văn hoá, thưởng thức giá trị văn hoá tinh thần cho du khách.
2.4. Phát triển các tuyến du lịch:
- Tuyến du lịch Thác Sakai - Đèo Ngoạn Mục, Nhà máy thủy điện; Vườn cây ăn trái; vườn lan; Đình Sông Pha…kết hợp với du lịch sinh thái tại Lâm Sơn.
- Tuyến du lịch Suối khoáng nóng KrongFa; Khu trung tâm Thương mại-dịch vụ tại thị trấn Tân Sơn; Nhà máy thủy điện Sông Ông, Đập dâng Tân Mỹ và các khu vực khác có tiềm năng.
- Tuyến du lịch tham quan các đền, chùa, di tích; làng du lịch văn hóa dân tộc Chăm tại thôn Lương Tri xã Nhơn Sơn: Kết hợp tham quan kiến trúc, cảnh quan của các đền, chùa, Đình Đắc Nhơn; tìm hiểu phong tục tập quán, văn hóa ẩm thực của người đồng bào dân tộc Chăm kết hợp các điệu múa, các sản phẩm đặc trưng của địa phương.
- Tuyến du lịch Trang trại Nắng + Gió, Trang trại Hồ Vàng; Vườn táo, vườn Hoa lan, tham quan sản xuất năng lượng tái tạo tại Mỹ Sơn.
- Tuyến du lịch sinh thái Thác Tiên – cảnh quan lưu vực sông Than, du lịch sinh thái, ẩm thực với các Lễ hội Văn hóa dân gian và di tích lịch sử căn cứ Cách mạng Anh Dũng xã Ma Nới: kết hợp tham quan dã ngoại, săn bắn, thưởng thức ẩm thực truyền thống của đồng bào dân tộc Raglay, tham quan làng văn hóa du lịch, tìm hiểu truyền thuyết của dân tộc Raglay, quy trình sản xuất rượu cần, đan lát, các nhạc cụ; thưởng thức các điệu múa dân ca, dân vũ, cồng chiêng, mã la, khèn bầu, đàn Chapi,…